Początek roku szkolnego, a publikowanie zdjęć dzieci: co warto wiedzieć?

Początek roku szkolnego to czas pełen emocji: nowe klasy, spotkania z rówieśnikami, uroczystości, wyjazdy i wspólne wydarzenia. W naturalny sposób sięgamy wtedy po aparat czy telefon, by uwiecznić te chwile. Ale choć zdjęcia dzieci to cenne pamiątki, warto pamiętać, że to także dane osobowe objęte szczególną ochroną.

Przykład zdjęcia zgodnego z RODO - nie można rozpoznać dzieci - twarze dzieci znajdują się poza kadrem.

---

Wizerunek dziecka = dane osobowe

Zgodnie z RODO, wizerunek dziecka jest daną osobową. Oznacza to, że każda publikacja zdjęcia - np. na stronie szkoły, profilu przedszkola czy w mediach społecznościowych - wymaga zgody rodzica lub opiekuna prawnego. Taka zgoda musi być:

• świadoma i dobrowolna,

• wyrażona oddzielnie, nie jako warunek uczestnictwa w wydarzeniu,

• możliwa do wycofania w każdym momencie.

---

Dlaczego warto uważać na to, co publikujemy?

Raz udostępnione w sieci zdjęcie może zostać skopiowane, przerobione lub wykorzystane w kontekście, na który nikt nie wyraził zgody. Może to prowadzić do:

• kradzieży tożsamości,

• hejtu i cyberprzemocy,

• seksualizacji treści przez osoby niepowołane,

• negatywnego wpływu na samopoczucie dziecka.

Według raportu "Nastolatki 3.0" (2023), 45,5% młodych osób deklaruje, że ich opiekunowie publikują ich wizerunek w sieci, z czego 23,8% odczuwa z tego powodu zawstydzenie, a 18,8% niezadowolenie. Dzieci czują, że tracą kontrolę nad tym, jak są postrzegane.

---

Jak chronić prywatność dzieci?

Dobre intencje to za mało. Potrzebne są dobre praktyki.

Zamiast publikować zdjęcia z rozpoznawalnymi twarzami, warto:

• pokazywać grupowe ujęcia z dystansu,

• zasłaniać twarze emotikonami lub stosować rozmycie,

• publikować efekty działalności dzieci, np. rysunki, prace plastyczne.

Przykład? Zdjęcie dziecięcej pracy z podpisem wydarzenia. Bez twarzy, a z emocjami.

Przykład dziecięcej pracy którą można publikować w Internecie. Brak wizerunku dziecka a widoczna jest jedynie działalność artystyczna.

---

Nowe obowiązki szkół i placówek

Wprowadzenie standardów ochrony małoletnich to nie tylko formalność. To szansa, by uporządkować temat prywatności i przeciwdziałania krzywdzeniu dzieci również w przestrzeni cyfrowej.

Urząd Ochrony Danych Osobowych wraz z Fundacją Orange przygotowali bezpłatny poradnik Wizerunek dziecka w Internecie. Publikować czy nie?.

---

Podsumowanie: 5 zasad bezpiecznego fotografowania

Na początku roku szkolnego pamiętaj:

1. Wizerunek dziecka to dana osobowa.

2. Do publikacji potrzebna jest świadoma zgoda rodzica.

3. Zgoda musi być dobrowolna i odwoływalna.

4. Warto stosować alternatywy: rozmycie, prace dzieci, zdjęcia z dystansu.

5. Bezpieczeństwo dzieci w sieci zaczyna się od odpowiedzialnych decyzji dorosłych.

Zadbajmy razem o prywatność dzieci.

Idealne zdjęcie do publikacji w Internecie - brak wizerunku dzieci oraz nauczycielki.